Good Practices
Online onderwijs in tijden van corona: Anne van Veen
Alle docenten van scholen en HO-instellingen zijn momenteel hard aan het werk om onderwijs op afstand te organiseren. Anne van Veen, promovendus bij het Freudenthal Instituut, vertelt over haar ervaringen met online onderwijs.
“In periode 3 coördineer en geef ik samen met Stephen Snelders, Toine Pieters en een heleboel gastdocenten de Farmacie-bachelorkeuzecursus Verslaving en Verslavingsmiddelen, die overigens open staat voor studenten van alle studierichtingen. In dit vak leren studenten vanuit interdisciplinair perspectief naar het fenomeen verslaving kijken. Ze volgen hoor- en werkcolleges, schrijven een essay, maken een tentamen en geven twee presentaties. In week 6 van de cursus hoorden we op donderdag dat het fysieke onderwijs per direct werd gestaakt. We hadden toen gelukkig net het laatste hoorcollege gehad, dus daarvoor hoefden we geen vervanging te regelen. Omdat de hoorcolleges door gastdocenten worden gegeven, was dat denk ik best ingewikkeld geweest. Wel hadden we nog te vervangen: een werkcollege, onderzoekspresentatie en tentamen.
Het werkcollege was de dag na de aankondiging, dus dat kwam te vervallen. Wel hebben we hiervoor een ‘asynchrone’ oplossing bedacht: de studenten maken de leesvragen die normaal in het werkcollege worden besproken thuis en plaatsen hun antwoorden op Blackboard. Vervolgens hebben we hier feedback op gegeven.
De onderzoekspresentaties tellen mee voor het eindcijfer en waren al in de week erna, dus het was belangrijk hier snel een online alternatief voor te vinden. Ook heb ik meteen een bericht op Blackboard geplaatst, zodat studenten geen stress zouden krijgen over of ze het vak wel zouden kunnen afmaken. TIP: Het online werken is ook voor de studenten nieuw en het is sowieso een onzekere periode, hou hiermee rekening in je communicatie. Bijvoorbeeld na een online tentamen even een berichtje op Blackboard dat het inleveren bij iedereen goed is gegaan. Dat is fijn voor de studenten en voorkomt daarnaast dat je als docent een heleboel mails krijgt om dit na te vragen.
In het weekend heb ik mij, net als bijna alle UU-docenten denk ik, verdiept in MS Teams, waar ik nog niet eerder mee had gewerkt. Het bleek gelukkig een vrij eenvoudig programma. Ik heb een team geopend met alleen mezelf als lid om van alles uit te proberen, zonder dat studenten mee kunnen kijken, wel zo fijn. TIP: Als je met twee apparaten in één vergadering deelneemt, kun je op één van de apparaten zien wat anderen (zouden) zien, bijvoorbeeld wanneer je schermdelen gebruikt.
We hebben iedereen toegevoegd aan Teams en ingedeeld in kleine groepjes voor de presentaties (kleiner dan de werkgroepen). Op Blackboard heb ik uitgebreide instructies geplaatst, inclusief de ‘etherdiscipline’ (bijvoorbeeld: microfoon uit tijdens presentaties van anderen). Ik vond het best spannend of het allemaal goed zou gaan, maar dat was niet nodig, want het verliep allemaal prima. De studenten waren goed voorbereid en allemaal op tijd online aanwezig. Zelfs mijn kat heeft de hele sessie braaf op schoot gezeten!
Omdat het kleine groepjes waren, verliep de interactie daar soepel. Bij grotere groepen kan het handig zijn om bijvoorbeeld Mentimeter te gebruiken voor interactie. Ik heb dat laatst uitgeprobeerd en dat beviel heel goed.
Het tentamen hebben we gewijzigd in een open-boek-take-home tentamen op Blackboard. Omdat het tentamen sowieso al een essay-tentamen was, hoefden we deze niet aan te passen. De rest van de cursus verliep al via Blackboard, dus daar hoefden we niets aan te veranderen. Hoewel het overall best wat werk was, denk ik dat we nog geluk hebben gehad met deze cursus, omdat alle onderdelen wel aan te passen waren naar online onderwijs. Bij cursussen met practica is dat natuurlijk een stuk ingewikkelder.
Al met al viel het online onderwijs me aan de ene kant mee, omdat de techniek en de interactie via video beter en soepeler werkten dan ik had verwacht. Aan de andere kant mis ik wel de directe non-verbale feedback die je bij face-to-face onderwijs wel hebt en online niet.
Als de universiteiten straks weer open zijn, zou ik afstandsleren niet gebruiken ter vervanging van het face-to-face onderwijs, maar ik zie wel mogelijkheden voor aanvullingen. Bijvoorbeeld studenten laten samenwerken in Teams of een presentatie laten inhalen via een video-meeting.
Tot slot nog een laatste TIP: Vanuit het bestuur van de UU is het advies gekomen om te waken voor extra prestatiedruk in deze moeilijke periode. Ik denk dat dat heel belangrijk advies is als we het allemaal willen volhouden. Verwacht dus niet van jezelf en elkaar dat je perfecte online cursussen ontwerpt in korte tijd. Doe wat haalbaar is en help elkaar. Ik wens iedereen veel succes met het onderwijs in periode 4!”
Lees ook Online onderwijs in tijden van corona: Ralph Meulenbroeks
Lees ook Online onderwijs in tijden van corona: David Baneke