Terugblik op TLL inspiratiecafé Virtual Reality

Tijdens het TLL-inspiratiecafé op 19 september 2022 vertelden Beerend Hierck, universitair docent anatomie en expert onderwijsvernieuwing, en Mark de Blecourt, master student Business Informatics, over de toepassing van Augmented Reality (AR) en Virtual Reality (VR) in het universitair onderwijs. AR en VR kunnen als digitale tools worden ingezet bij het voortgezet en hoger onderwijs en hiermee bijdragen aan het verbeteren en innoveren van het onderwijs.

Anatomieles met een AR-bril op

Beerend Hierck werkt sinds eind 2021 bij de Utrechtse faculteit Diergeneeskunde aan het vernieuwen van het onderwijs, waaronder anatomieonderwijs. Dat doet hij onder andere met behulp van een Augmented Reality bril (de HoloLens bril) met een interactieve toepassing. Hij legt uit dat een AR-bril, zoals de HoloLens, digitale inhoud projecteert op de wereld die de brildrager om zich heen ziet. Net zoals in een VR-omgeving kun je ook interacteren met de objecten en de omgeving via gebaren of via spraak. Samen met collega’s heeft Hierck een app ontwikkeld voor de HoloLens, genaamd ‘AvatarZOO’, waarmee je een 3D anatomiemodel van een dier ziet die je laag voor laag kunt ‘uitkleden’.

Naast het ontwikkelen van de app, houdt Hierck zich bezig met onderzoeken of de AR-bril ook daadwerkelijk bijdraagt aan een betere leerervaring voor de studenten. Hiervoor kijkt hij naar de relatie tussen het ruimtelijke inzicht (‘spatial ability’) van studenten en de uitkomst van het leerproces. Normaliter moeten studenten 2D plaatjes uit een boek of via een app proberen te vertalen naar de 3D werkelijkheid. Hiervoor is een hoge spatial ability nodig, die niet elke student bezit. Bij een anatomieles met de HoloLens hoeft de student deze vertaalslag niet te maken en leert aantoonbaar meer dan met een app op een beeldscherm. Hiercks’ studenten verkiezen dan ook de bril met app boven het leren uit een 2D boek. Vooral de directe interactie met het diermodel stellen ze op prijs. Deze voorkeur komt overeen met de ‘learning theory of embodied cognition’, aldus Hierck.

VR escaperooms op de UU

Ook Mark de Blecourt houdt zich bezig met het gebruik van digitale tools binnen het onderwijs. Hij schrijft momenteel zijn masterscriptie over de impact van Virtual Reality (VR) op sociale processen binnen groepen in een escaperoom. Zijn onderzoek komt voort uit de MasterMind escaperoom van de UU. Dat is een escaperoom waarin docenten kennis maken met digitale tools die ze kunnen gebruiken in hun eigen onderwijs. Deze escaperoom reisde de campus over. Omdat de opbouw steeds erg veel tijd kostte, is De Blecourt op zoek gegaan naar VR mogelijkheden. Daarbij heeft hij zich gericht op samenwerking en interactie tussen de deelnemers. Zijn onderzoek laat zien dat het heel belangrijk is om te weten wie het publiek is van escaperoom en wat zij kunnen wat betreft het gebruik van digitale tools. Als voorbeeld noemt hij dat mensen die nog geen VR ervaring hadden het soms lastig hadden met de besturing. Ook zag De Blecourt dat interactie tussen de deelnemers heel anders is met VR dan in werkelijkheid. Daarom is het belangrijk om de doelgroep zo vroeg mogelijk te betrekken in het ontwerpproces van een onderwijsactiviteit waarbij een digitale tool wordt ingezet.

Uitproberen van de AR en VR brillen

Tijdens het café konden de aanwezigen ook zelf de AR en VR wereld instappen. Als omstander was het oppassen geblazen dat je drankje niet uit je hand werd gestoten door iemand in de VR escaperoom. Eén van de conclusies van Mark wordt bevestigd, bij een aantal deelnemers duurt het even voor ze de besturing van de bril onder de knie hebben. ‘’Oh, nu sta ik in een konijn.’’, aldus één van de deelnemers. Deelnemers met de AR-bril op vormden gelukkig geen gevaar voor hun omgeving omdat zij de ‘echte’ wereld nog konden zien. Voor hen zweefde er een anatomisch model van een rat of hond in de ruimte, die ze via handgebaren konden ‘uitkleden’. Al met al een leuke, leerzame en interactieve kijk in het gebruik van AR en VR tools als verrijking van het onderwijs.

Wil je meer weten?
– Wil je gebruik maken van ruimtes van het Teaching and Learning Lab? Kijk voor meer informatie op deze pagina.

Auteur: Tara Wingelaar, masterstudent Science Education and Communication aan de Universiteit Utrecht